متخصصان پزشکی همگی اتفاق نظر دارند که سلامت سیستم گوارش جهت هضم خوب غذا الزامیست. هضم خوب غذا منجر به جذب مواد مغذی مواد خوراکی می‌شود که میل می‌کنید. این امر نکته ی مهمی‌در سلامتی بدن میباشد. اما اگر مشکلات گوارشی داشته باشید، قسمتی از این سیستم معیوب می‌شود. مشکلات گوارشی برای همه آزار دهنده هستند. اما در بین بسیاری از افراد شایع می‌باشند.
تحقیقات نشان می‌دهد استفاده از یک رژیم غذایی مناسب کمک شایانی به سلامتی بدن می‌کند. رژیم غذایی سالم شامل فیبر بالا، هیدراته ماندن بدن و همچنین درصد مناسب پروتئین و کربوهیدرات میباشد. همچنین نباید از غذاهای محرک دستگاه گوارش استفاده کرد. زیرا این گونه غذاها ممکن است به سلامت سیستم گوارش خدشه وارد کنند.
بسیاری از متخصصین حوزه سلامت معتقدند که با رعایت رژیم غذایی مناسب و سبک زندگی مناسب، سلامتی بدن تضمین است. رعایت این دو نکته همچنین به رفع بسیاری از مشکلات گوارشی کمک می‌کند. اکثر مشکلات گوارشی ناشی از عدم رعایت ملاحظات غذایی یا سبک زندگی است. ولی توصیه می‌شود در صورت عدم رفع مشکل بوسیله اصلاح عادات اشتباه خود در غذا خوردن، حتما به پزشک مراجعه کنید. با این حال در ادامه مقاله نکاتی را برای بهبود وضعیت گوارش به شما گوشزد می‌کنیم.
جلوگیری از اسهال و یبوست
برای جلوگیری از مشکلاتی که منجر به اسهال و یبوست می‌شوند، مصرف فیبر خود را افزایش دهید. فیبر قسمتی از غذاهان گیاهی است که بدن نمی‌تواند آن را هضم کند و بدون جذب دفع می‌شوند. بسیاری از افراد مقداری کمتر از 20 تا 40 میلی گرم فیبر در روز را دریافت می‌کنند. این مقدار جهت هضم سالم غذا و سلامت سیستم گوارش توصیه می‌شود. برای سلامتی بدن ما هم به فیبر محلول در آب و هم فیبر نا محلول احتیاج دارد.
با خوردن جو دو سر، نخود فرنگی، لوبیا، سیب، مرکبات، هویج و جو فیبر محلول بیشتری دریافت می‌کنید. دریافت مناسب فیبر محلول در آب، به کنترل کلسترول و قند خون کمک زیادی می‌کند. همچنین سبوس گندم، آرد گندم کامل و سبزیجاتی مانند گل کلم و لوبیا سبز دارای فیبر نامحلول هستند. افزایش مصرف فیبرهای نامحلول در آب به شما کمک می‌کند تا حرکات روده منظم شود و با یبوست مقابله کنید.
بسیاری از غذاهای گیاهی حاوی فیبرهای محلول و نامحلول در آب هستند. بنابراین یک رژیم غذایی پر از سبزیجات متنوع و غلات مختلف مصرف کنید. اینجور می‌توانید مصرف هر دو نوع فیبر را به حداکثر برسانید. غذاهای حاوی فیبر بالا معمولا کم کالری هستند. این امر به کنترل وزن، کاهش سطح قند خون، کاهش کلسترول و کاهش احتمال ابتلا به بواسیر کمک می‌کند.
برای سلامتی بدن و سلامت سیستم گوارش مقدار زیادی آب بنوشید
غذا وقتی وارد جهار‌هاضمه می‌شود، به حالت نوعی خمیری شکل در می‌آید. این توده ی خمیری شکل در طول روده حرک می‌کند تا هضم شده و مواد مغذی آن جذب شوند. مصرف فیبر به همراه مقدار زیادی آب، به نرم کردن این توده خمیری و هضم آن کمک می‌کند. همچنین مدفوع نرم تر و حرکات روده منظم تر می‌شود.
بطور معمول پزشکان مصرف 2 لیتر آب در روز را توصیه می‌کنند. اما وزن بدن، میزان فعالیت و نوع آب و هوای محل زندگی بر مقدار آب مصرفی تاثیر گذار است. اگر احساس سردرد، سبکی سر، خستگی و حالت تهوع دارید احتمالا آب بدن شما کم شده است. همچنین کم عرق کردن در هوای گرم نشانه ای از کمبود اب بدن میباشد. زیرا وقتی آب بدن کم باشد، بدن از کم شدن بیشتر آن جلوگیری می‌کند. علائم دیگر کم آبی شامل کاهش ادرار و رنگ تیره تر ادرار میباشد.
کمبود آب در بدن باعث ایجاد مشکلات عدیده ای در کلیه‌ها نیز می‌شود. بنابراین نوشیدن مقدار مناسب آب نه تنها برای سلامت سیستم گوارش بلکه برای سلامتی بدن بسیار مفید است.
برای پرورش باکتری‌های سالم روده روزانه غذاهای تخمیر شده بخورید
دستگاه گوارش سالم گونه‌های مختلفی از میکروارگانیسم‌ها را دارد. این میکروارگانیسم‌ها به تجزیه و هضم غذا کمک می‌کنند. خوردن فرآورده‌های تخمیری مانند ماست، کفیر، دوغ و غیره به تجدید و تعادل جامعه باکتری‌ها در سیستم‌هاضمه کمک می‌کند. این کار با ایجاد اسهال و یبوست نیز مبارزه می‌کند. همچنین سایر بیماری‌های گوارشی را نیز بهبود می‌بخشد یا از آنها جلوگیری می‌کند.
وقتی که اسهال دارید و آنتی بیوتیک مصرف می‌کنید، برخی از باکتری‌های روده ای از بین می‌روند. ای باکتری‌ها بطور طبیعی در روده حضور داشته اند. از بین رفتنشان موجب اختلال می‌شود. بنابراین با مصرف محصولات غذایی تخمیری، به سلامت سیستم گوارش کمک می‌کنید.
اضافه کردن مکمل‌ها راهی برای اطمینان از تامین سلامتی بدن
مکمل‌ها را به رژیم غذایی خود اضافه کنید. با این کار اطمینان حاصل می‌کنید هر آنچه را که نیاز دارید دریافت می‌کنید. بهتر است این کار را با مشورت پزشک انجام دهید. زیرا مکمل‌ها ممکن است نحوه جذب برخی داروها را تحت تاثیر قرار دهند. بنابراین با یک پزشک مشورت کنید تا دوز مناسب را برایتان تجویز کند.
مکمل‌های پروبیوتیک برای سلامت سیستم گوارش بسیار عالی هستند. این مکمل‌ها به شما کمک می‌کند که فیبر کافی را نیز دریافت کنید. رشد باکتری‌های سالم روده را تقویت کرده و به هضم غذا کمک می‌کند. پروبیوتیک‌ها اساسا حاوی باکتری‌ها و مخمرهایی هستند که شبیه آنها در روده بصورت طبیعی وجود دارد. مکمل‌های پروبیوتیک به درمان اسهال، سندروم روده تحریک پذیر و زخم روده نیز کمک می‌کنند.
ویتامین‌ها نیز از جمله مواردی هستند که برای سلامتی بدن بسیار مهم هستند. ویتامین‌ها طیف وسیعی دارند که هر کدام به قسمت‌های مختلف بدن از جمله سلامت سیستم گوارش کمک می‌کنند. توصیه می‌شود ویتامین‌ها را از راه مواد طبیعی مانند میوه‌ها و غذاهای سالم کسب کنید. ولی ترکیبات و مکمل‌های فراوانی نیز وجود دارد که می‌توانید مصرف کنید. این گونه مکمل‌ها کمبود ویتامین بدن را جبران می‌کنند.
با مصرف کمتر غذاهای شور، شیرین و چرب به سلامت سیستم گوارش خود کمک کنید
مصرف غذاهای شور، شیرین و چرب در مقادیر زیاد موجب دل درد می‌شود. همچنین روند هضم را کند کرده و باعث یبوست می‌شوند. غذاهای آماده و بسته بندی شده کمتری بخورید. در اینگونه غذاها مقادیر زیادی چربی، قند و نمک وجود دارد. از طرفی این غذاها ذائقه شما را تغییر می‌دهد و پس از مدتی دیگر میل به غذاهای سالم ندارید.
حداقل 30 دقیقه در روز ورزش کنید
بطور کلی هر آنچه که برای سلامتی بدن احتیاج است، برای سلامت سیستم گوارش نیز مفید است. ورزش روزانه نیز یکی از مهمترین ارکان سلامتی بدن میباشد. ورزش استرس را کاهش می‌دهد. وزن را کنترل می‌کند. به روده کمک می‌کند که بطور طبیعی منقبض شود و غذا را از این طریق در روده حرکت می‌دهد. بنابراین از یبوست و مشکلاتی مزاجی جلوگیری می‌کند.
اصولا حرکتی را ورزش می‌نامند که به حدی سنگین باشد که ضربان قلب شما را بالا ببرد. پیاده روی سریع، آهسته دویدن، جاگینگ، دوچرخه سواری گزینه‌های بسیار خوبی برای ورزش روزانه هستند. البته اگر دچار مشکلاتی مانند بیماری قلبی یا فشار خون هستید، قبل از شروع ورزش حتما با پزشک خود مشورت کنید.
به جای چند وعده غذایی بزرگ، از وعده‌های کوچک غذایی بیشتری استفاده کنید
اجازه ندهید آنقدر گرسنه شوید که در یک وعده مقدار زیادی غذا میل کنید. این کار هم به دستگاه گوارش شما لطمه می‌زند و هم اینکه موجب اضافه وزن می‌شود. وعده‌های غذایی خود را در طول روز بیشتر و حجم غذا را در هر وعده کمتر کنید. به آرامی‌غذا را بخورید و غذایتان را خوب بجوید. با این کار به بدن خود فرصت می‌دهید تا متوجه ورود غذا به معده شود. و به شما علامت می‌دهد که سیر شده اید. وقتی تند تند غذا می‌خورید، قبل از احساس سیری، حجم زیادی غذا به معده خود وارد می‌کنید. بنابراین مشکلات گوارشی مانند نفخ برایتان ایجاد می‌شود و وزنتان نیز افزایش می‌یابد.
نکته ی دیگر اینکه این وعده‌های غذایی را بطور روزانه در زمان مشخصی میل کنید. زیرا از این طریق بدن به الگوی غذایی عادت می‌کند و پاسخ فیزیولوژیک مناسب را می‌دهد.
پایش غذاهای مصرفی، نکته ای مهم در سلامت سیستم گوارش
مشخص کنید چه غذاهایی سیستم گوارش شما را تحریک می‌کند. مدتی رژیم غذایی خود را تحت نظر بگیرید. از این طریق مشخص می‌شود به چه غذاهایی حساس هستید. سپس از خودرن آنها اجتناب کنید. احتمالا پس از حذف این غذاها، سلامت سیستم گوارش شما بهبود می‌یابد. ولی اگر بهبود نیافتید، حتما به پزشک مراجعه کنید.
غذاهای سرخ شده و فست فودها، نوشیدنی‌های گازدار، غذاهای پر چرب بطور کلی برای سلامتی بدن مضر هستند. همچنین غذاهای پر ادویه، ترشیجات و مصرف زیاد قهوه و چای نیز سیستم گوارش را تحریک می‌کنند. بنابراین با حذف یا کاهش مصرف اینگونه غذاها احتمالا بخش زیادی از مشکلات گوارشی شما حل می‌شود. همچنین برای سلامتی بدن بهتر است که غذاهای خود را کم نمک طبخ کنید. نمک کمتر نه تنها برای سلامت سیستم گوارش، بلکه برای سلامتی کل بدن مفید است.
سبک زندگی، سلامت سیستم گوارش و سلامتی بدن
بدن ما یک سیستم بهم پیوسته است. قسمت‌های مختلف بدن مانند چرخ دنده‌هایی هستند که بهم متصل اند. ایجاد عیب در هر کدام کل سیستم را مختل می‌کند. سلامت بدن کاملا بستگی به سبک زندگی دارد. اگر سبک زندگی ناسالمی‌داشته باشید، سلامتی شما نیز مختل می‌شود.
الگوی غذایی خود را تنظیم کنید. از خودرن غذا در آخر شب یا درست قبل از خواب اجتناب کنید. همچنین بلافاصله پس از غذا خوردن دراز نکشید. این کار به کاهش ریفلاکس اسید معده و سوزش معده کمک می‌کند. مقادیر مختلف مواد مغذی مانند پروتئین‌ها، ویتامین‌ها، کربوهیدرات و چربی‌های مفید را در وعده‌های خود رعایت کنید.
برای کاهش سوزش معده سیگار را ترک کنید. سیگار کشیدن می‌تواند به دریچه پایین مری آسیب برساند. این امر منجر به سوزش مکرر سر معده می‌شود. ترک سیگار همچنین خطرات ابتلا به زخم معده و سرطان را کاهش می‌دهد. همچنین از مصرف مشروبات الکلی خودداری کنید.
مصرف بیش از حد قهوه نیز سلامت سیستم گوارش را تحت تاثیر قرار می‌دهد. کافئین زیادی باعث افزایش اسیدیته معده و ایجاد ریفلاکس و سوزش می‌شود. همچنین استرس را از زندگی خود بیرون کنید. ثابت شده است که استرس باعث افزایش وزن، یبوست، اسهال و کاهش سیستم ایمنی می‌شود. انجام ورزش، یوگا، مدیتیشن و سایر روش‌های آرام سازی ذهن به کاهش استرس کمک می‌کند. سپس با کاهش استرس بطور ناخواسته به هضم راحت تر غذا کمک می‌کنید.
